Nederlands English 

De Hollandse Herder

Klik om de afbeelding te vergrotenPuck v.d. Selsterhof (links) en Levi's Grand Raya Hoetske
Foto: Drs. E.van Weelden


Oorsprong
De Hollandse Herdershond is een oud Nederlands ras, dat omstreeks 1890 meer bekendheid kreeg. Sindsdien is het ras in uiterlijk en karakter (wezenskenmerken) nagenoeg onveranderd gebleven.

In vroegere eeuwen had men op het platteland bij de boeren en herders een veelzijdige hond nodig, een manusje van alles, die weinig eisen stelde en aangepast was aan het harde bestaan van die tijd. Op honderden landschaps-schilderijen, gravures en (foto)prentbriefkaarten uit de 19de eeuw staan duidelijk herkenbare Hollandse Herders-honden in onveredelde vorm met staande of tiporen en een kortharige, langharige of min of meer ruwharige vacht.

De Hollandse Herdershond behoort tot de hoedende herdershonden. Hij loopt daarbij hoofdzakelijk naast de schapen (hoeden) en niet er achter (drijven), zodat de schapen in alle rust kunnen grazen. Hij moet in staat zijn om de kudde op een door de baas aangewezen plek te houden door grenzen te zoeken en daarlangs heen en weer te lopen.

Herders hebben door de eeuwen heen honden voor de fokkerij geselecteerd die bij de kudde respect afdwongen zonder de dieren te verwonden. Het was verboden echt dóór te bijten! Het is daarom begrijpelijk dat een hondenras van een dergelijke oorsprong over het algemeen een hoge bijtdrempel heeft.

Geen modehond
Een niet zo bekende hond en dat is hij ook nooit echt geweest. We schatten het bestand in Nederland (anno 2000) op circa 2000 kortharen, 1000 langharen en 750 ruwharen. In het buitenland is een toenemende belangstelling voor de 'Hollander'.

Algemeen voorkomen
De Hollandse Herdershond kent drie variëteiten, nl. de kort - , lang -  of ruwhaar. Het enige wat de variëteiten onderscheidt is de vacht, de overige raspunten zijn hetzelfde.
Het is een middelgrote, middelzware, flink gespierde hond van krachtige, evenredige bouw (iets langer dan hoog.
De reuen worden 57 – 62 cm. hoog en wegen gemiddeld 28 kg. De teven worden van 55  -  6 0 cm. hoog en wegen gemiddeld 23 kg. De kleuren variëren van zilver -  tot goudgestroomd en bij de ruwhaar is ook blauwgrijs en peper – en – zout toegestaan
Gestrekt hoofd, staande oren, donkere schuin geplaatste, amandelvormige  ogen, zwarte neus, staart in rust hangend met een lichte buiging, zwarte neus, schaargebit, zwart masker geniet de voorkeur.

Uiterlijk  korthaar
Gewenst wordt een over het gehele lichaam vrij harde, niet te korte beharing met wollig onderhaar. Kraag, broek en staartveer moeten duidelijk zichtbaar zijn.
Verzorging
Eigenlijk vraagt de vacht van de korthaar weinig onderhoud. Af en toe borstelen, maar wel dagelijks extra kammen en borstelen in de verhaarperiode, dat is alles

Uiterlijk langhaar
Over het gehele lichaam lange, rechte, liggende, grof aanvoelende beharing zonder krul of golving, met wollig onderhaar. Hoofd, oren, voeten, evenals achterbenen beneden het spronggewricht kort en dicht behaard. De achterzijde der voorbenen vertoont sterk ontwikkelde, naar onder in lengte afnemende beharing, de z.g. veer. Staart rondom overvloedig behaard. Geen franje aan de oren.
Verzorging
Af en toe borstelen is voldoende. Begin met de haargroei mee te borstelen bij de staart, dan de rug enz. en zo naar de kop toewerkend, daarna de buik en poten . Bij de langhaar kunnen klitten voorkomen. Pluk ze met de vingers voorzichtig uit elkaar of knip ze in de lengte door, daarna zijn klitten makkelijk uit te kammen. Lange haren tussen de tenen en aan de onderzijde van de voeten moeten weggeknipt worden.

Uiterlijk ruwhaar
Over het hele lichaam wordt een dichte, harde, warrelige beharing gewenst met, behalve aan het hoofd, wollig dicht onderhaar. De pels moet goed gesloten zijn. Boven- en benedenlip flink behaard (zogenaamde snor en baard), niet zacht, goed afstaand en ruige, afstaande wenkbrauwen. De haargroei  op de schedel en aan de wangen is minder sterk ontwikkeld. Staart rondom sterk behaard. Flink ontwikkelde broek is gewenst.
Verzorging
De vacht van de ruwhaar behoeft over het algemeen weinig zorg. Een -  à tweemaal kammen per week is voldoende. De ruwhaar moet tweemaal per jaar worden geplukt (getrimd). De vacht mag nooit worden geschoren, want dan blijven de dode haarwortels in de huid zitten. Dat kan tot gevolg hebben dat het vreselijk gaat jeuken, de nieuwe vacht moeilijker doorkomt en de structuur van de vacht verloren gaat.

Karaktereigenschappen
o.a.:Aanhankelijk, gehoorzaam, volgzaam, waakzaam, zeer trouw en betrouwbaar, met een groot uithoudingsvermogen, actief en begaafd met de ware herdershondenaard.

Opvoeding
Door zijn karaktereigenschappen heeft hij een consequente opvoeding nodig om deze eigenschappen in de juiste richting te ontwikkelen. Het is niet nodig hard op te treden. Hij is zeer stemgevoelig en gevoelig voor stemmingen in huis. Een boos 'nee' of 'foei' zal meer indruk maken dan een ruk aan een slipketting. worden Hij heeft een sterk gevoel voor rangorde. Het is niet een hond voor iedereen. Hij heeft te allen tijde een duidelijke leiding nodig. Ontbreekt die dan kan het zijn dat hij zelf het heft in 'pootjes' neemt.

De 'Hollander' is intelligent en leert snel. Door dit snelle leren kan hij vrij snel tekenen van verveling vertonen. Er moet daarom voor variatie in de oefeningen gezorgd. De Hollander heeft veel beweging nodig. Alleen maar een blokje om is niet genoeg. Lange wandelingen, naast de fiets, met de baas mee in de auto, hij zal alles waarderen en zich tot een fijne kameraad ontwikkelen.

Activiteit
Een actieve hond voor een actieve baas, geschikt voor vele takken van hondensport, bijv. Gedrag & Gehoorzaamheid, behendigheid, fly – ball, speuren, reddingshond, UV, en soms voor IPO, K.N.P.V.

Gezondheid
'Hollanders' kunnen (naar hondenbegrippen gerekend) redelijk oud worden. De leeftijdsverwachting is circa 12 jaar.
Sinds HD geen structureel probleem is behoeven de ouderdieren voor de fokkerij niet op HD te worden gecontroleerd.
Ruwharige Hollandse herdershonden worden onderzocht op glaucoom. 
Hoewel er geen uitgesproken rastypische gezondheidsproblemen geconstateerd zijn, komen ook bij de Hollandse herdershond wel algemene ziekten voor zoals kanker, hernia  enz.

Bron Nederlandse Herdershonden Club  Nederlandse Herdershonden Club